Kök – Kanal Tedavisi
Dişin içerisinde bulunan ve pulpa adı verilen canlı dokunun çıkarılması işlemine Kanal tedavisi denir.Kanal tedavisinde dişin hasar görmüş veya canlılığını yitirmiş olan pulpa dokusu çıkarılarak, kök kanallarının şekillendirilmesi ve ardından tekrar çeşitli biyouyumlu metaryallerle doldurulması işlemidir.Böylece kök kanalı mikroorganizmalardan arındırılmış ve onların girişini engelleyecek şekilde kapatılmış olur.
Dişin canlı dokusu Pulpanın hasar görmesine neden olan durumlar:
- Çatlamış diş
- Pulpa dokusuna kadar ulaşmış derin çürükler
- Dişe gelen darbe sonucu travmatik nedenler
Dişin canlı dokusu olan pulpa enfekte olduğunda veya canlılığını yitirdiğinde, tedavi edilmez ise dişin kökünü içine alan ve çevresindeki çene kemiğini de etkileyen abse oluşumu gözlemlenebilir.Abse dişin çevresinde ki çene kemiğinin kemik yapısını bozarak şiddetli ağrıya sebep olabilir.Aşağıda belirtilen ağrılardan hastada gözlemlendiği zaman klinik muayeneyle kanal tedavisine karar verilebilir.
Kanal tedavisi gerekliliğini gösteren belirti ve ağrı şekilleri şu şekildedir:
- Bir sebep olmadan başlayan şiddetli,uzun süreli, zonklar tarzında ağrılar.
- Dişlerin birbirine teması veya dişe bir metaryal teması sonucu oluşan ağrılar.
- Diş sıcak bir etkenle (çay,kahve vs.) karşılaştığında başlayan ağrılar
- Uykudan uyandıran,uyutmayan gece ağrıları
KANAL TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
- Öncelikle, dişlerin kanallarına ulaşabileceğimiz her dişin kendi anatomik yapısına uygun dişin üzerinde giriş kavitleri/giriş yolları açılır.
- Hazırlanan giriş kaviteleriyle çürük varsa çürük temizlenir hasar görmüş veya canlılığını yitirmiş pulpa dokusu çıkartılır.Bunun sonucunda kök kanallarına ulaşılır ve çeşitli aletler ile temizlenir ve anatomisine uygun şekil verilir.
- Sonrasında şekillendirilen kanal ve pulpa boşluğu biyouyumlu metaryellerle daimi olarak doldurulur. Kanalda kullanılan biyouyumlu materyal gute perka adı verilen şekillendirdiğimiz kanalın şekline uygun şekile sahip bir malzemedir. Bu malzeme (gute perka) şekillendirdiğimiz tüm kanallara yine biyouyumlu olan kanal dolum patları ile yerleştirilir.Bazı durumlarda özellikle çürük nedeniyle fazla madde kaybı olan dişlerde kanala post adı verdiğimiz metal veya fiber yapıda malzemeler yerleştirilerek yapısal destek sağlanır.
Kemikde yıkıma sebep olan kök ucunda enfeksiyon olan dişlerde kanal tedavisinin başarılı olup olmadığını tespit etmek için tedavi öncesi alınan filmlerle tedavi sonrası belirli aralıklarla alınan filmler karşılaştırılır ve enfeksiyonun,kemik kaybının ilerleyip ilerlemediği ya da gerileyip iyileşme gösterip göstermediği kontrol edilir.
ONARILAN DİŞ NE KADAR SÜRE KULLANILABİLİR?
Kanal tedavisi gören dişler hastanın ağız bakımını doğru ve düzgün yaptığı taktirde ömür boyu ağızda kalabilirler fakat kanal tedavisi gören dişler canlılıklarını yitirdiklerinden dolayı kuvvet dayanımları azalmış ve canlı bir dişe göre kırılganlaşmışlardır.Kanal tedavili dişlere bu nedenden dolayı iyileşme takibi yapıldıktan sonra kuron yapılmalıdır.Aynı zamanda hastaların ağız bakımlarına yeterli önemi göstermedikleri taktirde tedavili dişte tekrar çürük oluşumu olabileceği için ve ilerleyen zamanda başka problemlerin engellenebilmesi için düzenli diş hekimi muayenesi yapılması gerekir.